Welke behoefte heb ik écht?
Behoeften zijn de fundamentele, universele verlangens en motivaties die mensen hebben om te overleven en te floreren. Behoeften zijn meer gericht op het vervullen van onze basisvoorwaarden voor welzijn, zoals veiligheid, verbondenheid, erkenning, autonomie en fysieke gezondheid. Ze zijn vaak meer concreet en gericht op overleven en welzijn in het hier en nu. Behoeften kunnen snel bevredigd worden door specifieke acties of middelen, zoals rust, voedsel, veiligheid of emotionele steun.
Bijvoorbeeld:
- Fysiologische behoeften: Voedsel, water, slaap, rust.
- Veiligheidsbehoeften: Stabiliteit, veiligheid, voorspelbaarheid.
- Sociaal-emotionele behoeften: Verbondenheid, liefde, erkenning.
- Autonomie: Vrijheid om keuzes te maken, onafhankelijkheid.
BELANGRIJK; BEHOEFTEN ZIJN GEEN WAARDEN!
Waarden zijn dieper geworteld en meer abstract dan behoeften. Ze verwijzen naar wat we willen zijn en hoe we ons leven willen leiden op de lange termijn. Waarden zijn een richting, zoals “ik wil een liefdevolle partner zijn” of “ik wil bijdragen aan een rechtvaardige samenleving”. Ze zijn geen concrete dingen die we kunnen “vervullen” zoals behoeften, maar eerder kompaspunten die ons helpen beslissingen te nemen en ons gedrag te sturen. Waarden veranderen meestal niet veel, terwijl behoeften afhangen van de situatie of context en van moment tot moment kunnen verschillen.
Het is belangrijk om behoeften en waarden gescheiden te houden, omdat het verwarren van deze twee kan leiden tot frustratie of verwarring. Als je een behoefte verwart met een waarde, kun je de neiging krijgen om deze behoefte op een rigide manier te bevredigen, zelfs als dat niet in lijn is met je bredere waarden.
Voorbeeld: als je behoefte aan veiligheid verwart met een waarde, zou je je voortdurend kunnen richten op controle en zekerheid, zelfs ten koste van het nastreven van andere waarden zoals avontuur of groei.
Oefening: De Piramide van behoeften
Doel: Helpen om basisbehoeften te identificeren en in kaart te brengen welke behoeften op dit moment vervuld zijn en welke niet.
Benodigdheden:
- Pen en papier (of een whiteboard)
- Schema van Maslow’s piramide van behoeften (fysiologische behoeften, veiligheid, verbondenheid, waardering, zelfactualisatie)
Stappen:
- Uitleg piramide van Maslow:
- De piramide van Maslow is een psychologische theorie die de hiërarchie van menselijke behoeften beschrijft. De piramide bestaat uit vijf niveaus, waarbij de basisniveaus eerst vervuld moeten worden voordat een persoon hogerop kan gaan naar meer complexe behoeften:
- Fysiologische behoeften: Basisbehoeften zoals voedsel, water, slaap en zuurstof.
- Veiligheidsbehoeften: Behoefte aan veiligheid, stabiliteit en bescherming.
- Liefde en verbondenheid: Behoefte aan relaties, liefde, vriendschap en een gevoel van erbij horen.
- Erkenning: Behoefte aan respect, waardering en zelfvertrouwen.
- Zelfactualisatie: Het verlangen om jezelf volledig te ontwikkelen en je volledige potentieel te bereiken.
Volgens Maslow kan een persoon pas streven naar zelfactualisatie als de meer fundamentele behoeften voldoende vervuld zijn.
- De piramide van Maslow is een psychologische theorie die de hiërarchie van menselijke behoeften beschrijft. De piramide bestaat uit vijf niveaus, waarbij de basisniveaus eerst vervuld moeten worden voordat een persoon hogerop kan gaan naar meer complexe behoeften:
- Onderzoeken:
- Denk eens na over jouw leven en doorloop daarbij elk van de niveaus die Maslow beschrijft.
- Stel vragen zoals:
- “Hoe goed zijn mijn fysiologische behoeften op dit moment vervuld?”
- “Voel ik me veilig in mijn omgeving, zowel fysiek als emotioneel?”
- “Hoe ervaar ik mijn relaties en verbondenheid met anderen?”
- “Voel ik me erkend en gewaardeerd door anderen?”
- “Heb ik het gevoel dat ik mezelf volledig kan ontplooien?”
- Behoeften definiëren:
- Geef op elk niveau aan welke behoeften op dit moment voldoende vervuld zijn, en welke niet. Dit kan door bijvoorbeeld met cijfers van 1-10 jouw tevredenheid op elk niveau aan te geven.
Oefening: Het behoeften verlanglijstje
Doel: Bewustwording creëren van de behoeften die momenteel aandacht nodig hebben door middel van reflectie op actuele verlangens en uitdagingen.
Benodigdheden:
- Pen en papier
Stappen:
- Inventarisatie van huidige verlangens:
- Schrijf drie dingen op waarnaar je op dit moment sterk verlangt of mist in je leven. Dit kunnen concrete dingen zijn (zoals “meer rust” of “meer tijd met mijn familie”) of gevoelens (zoals “ik wil me veiliger voelen”).
- De onderliggende behoeften:
- Voor elk van deze verlangens denk je na over de onderliggende behoefte. Vraag bijvoorbeeld: “Wat denk ik dat ik echt nodig heb achter dit verlangen?” of “Welke behoefte ligt ten grondslag aan dit verlangen?”
- Bijvoorbeeld: Als iemand schrijft dat ze “meer tijd met familie” willen, kan de onderliggende behoefte verbondenheid en liefde zijn.
- Rangschikken:
- Vervolgens ga je prioriteit geven aan deze behoeften. Wat is op dit moment het meest essentieel om aan te werken?
- Vraag jezelf ook af hoe deze behoefte vervuld zou kunnen worden. Bijvoorbeeld: “Wat zou ik vandaag kunnen doen om een stap te zetten richting het vervullen van deze behoefte?”
Conclusie
Behoeften en waarden spelen elk een belangrijke rol in ons welzijn en gedrag, maar het is essentieel om ze van elkaar te onderscheiden. Behoeften richten zich op concrete verlangens en het vervullen van basisvoorwaarden voor welzijn, terwijl waarden ons richting geven in hoe we ons leven willen leiden. Deze oefeningen helpen om bewustzijn te creëren rond behoeften, zodat deze op een gezonde manier vervuld kunnen worden zonder dat ze de bredere waarden in het leven in de weg staan.